16 sentyabr, 2015-ci il tarixində “New Scientist” jurnalının internet saytında¹, eləcə də bir çox mətbuat orqanında bioloq Piter Uordun (Peter Ward) Sent-Luis Vaşinqton Universitetində apardığı araşdırma ilə bağlı məqaləsi nəşr olunub. Bu məqalədə 500 milyon il əvvəl yaşamış, heç bir dəyişikliyə məruz qalmamış və bu səbəbdən, “yaşayan fosil” adlandırılan yeni tapılmış “Allonautilus scrobiculatus” adlı nautilusdan bəhs olunur.

Məqalədə bu nautilus növünün 30 il gizləndikdən sonra yenidən ortaya çıxdığı bildirilir. Burada diqqətçəkən məqam budur ki, “bu nautilusda keçmişdə yaşayan nautiluslara nisbətən bəzi fərqlər var, bu fərqlərin də son dövrlərdə qazanılmış xüsusiyyətlər olduğu” iddia edilir. İlk növbədə, bu cümlə sadəcə iddiadan ibarətdir və elmi həqiqətlərlə heç bir əlaqəsi yoxdur.

davamı

Bu məqaləmizdə 16 noyabr, 2015 tarixində Axar.az xəbər portalında yayımlanan, daha sonra Cumhuriyyet.az saytında təkrarlanan “15 milyon illik sirr açıldı” başlıqlı xəbərdəki elmi xətalara cavab təqdim edirik. Sözügedən xəbər Türkiyədə fəaliyyət göstərən və vaxtaşırı darvinist təbliğat aparan “Hürriyyət” qəzetinin rəsmi internet saytından tərcümə edilmişdir.¹ Bu cür darvinist mənbələrdən götürülən xəbərləri elmi süzgəcdən keçirmədən paylaşmaq yerli medianın ictimaiyyəti bilmədən səhv yönləndirməsinə yol aça bilər. Ona görə də bu xəbərə elmi izahat gətirməyə ehtiyac duyuruq.

Axar.az saytının yayımladığı xəbərin mahiyyəti yeni olmayan bir təkamülçü iddiadan ibarətdir. Keçən əsrin sonlarında ortaya atılmış bu təkamülçü iddiaya əsasən, insanın təkamülü prosesində “urikaza” adlı zülalı kodlayan gendə mutasiya baş vermiş və insanın əcdadlarında fəal olmuş bu zülal insanda, eləcə də, bəzi “qohum meymunlar”da öz fəaliyyətini itirmişdir. İndi gəlin bu fərziyyənin əsl mahiyyətini və niyə etibarsız olduğunu araşdıraq.

davamı